Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Erbo-de-sant-Jaume
Jacobaea vulgaris
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-de-sant-Jaques.
Nom en français : Séneçon jacobée.
Descripcioun :Planto pulèu grando que trachis, au nostre, dins li prado de basso mountagno. Fai uno enflourejado en pinceloun. Coumpara emé lou seniçoun-di-fueio-de-rouqueto forço coumun e qu'a de bratèio escartado, o emé l'erbo-de-sant-Jaume-bastardo que rèsto en plano e flouris mai tardié.
Usanço :L'erbo-de-sant-Jaume es uno planto empouisounanto que caup d'alcalouïdo pirolizidinico proun marrit pèr lou fege. En generau li bèsti l'esbrouton pas que recounèisson soun óudour. Lou dangié èi pulèu dins lou fen qu'aqui perd soun óudour, mai pas lis alcalouïdo. Lou mai estounant èi qu'èro utilisa pèr sougna li mau d'estoumac di chivau (sant-Jaume).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Jacobaea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Senecioneae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 25 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Jacobaea vulgaris Gaertn., 1791
(= Senecio jacobaea L., 1755 )